Makam-ı ıbrahim’i Anlamak

Image

"Kâbe'yi insanlar için toplanma ve güven yeri kılmıştık ve 'ıbrahim'in makamını namazgâh edinin' demiştik." (2/125)  

Kâbe kapısının birkaç metre karşısında, sarı bir mahfaza içinde yer alan Makam-ı ıbrahim denilen taşı, Hz. ıbrahim'in, oğlu ısmail ile birlikte Kâbe'yi yeniden inşa ederken üzerine basıp iskele olarak kullandığına inanılmaktadır. Bir başka inanışa göre o, Hz. ıbrahim'in insanları hacca davet için üzerine çıktığı taştır.
Image
Bunlardan her ikisi de mümkün olabilirse de, bizim açımızdan önemli olan, ilk defa Hz. ömer tarafından "Keşke Makam-ı ıbrahim'de namaz kılsak?" diye dile getirilen talebin hemen ardından orada namaz kılınmasını emreden yukarıdaki ayetin inmesidir.

Gerek bu emir, gerekse Hz. Peygamber'in Makam-ı ıbrahim'i Kâbe ile arasına alarak namaz kılması sebebiyle, tavaf sonrası kılınan iki rekat namaz izdihamın olmadığı durumlarda orada veya oraya yakın bir yerde kılınmaktadır. Hz. Peygamber, Makam-ı ıbrahim'de kıldığı iki rekat namazında Allah'ın birliğini, tevhidi içeren Kâfirûn ve ıhlâs surelerini okumuştur. Ancak, hac zamanı çok kalabalık olduğu için, bu namazın tam orada değil de, tavaf edenleri engellemeyecek şekilde başka bir yerde kılınması daha uygun düşmektedir.

Hacı, kılacağı bu namaz öncesinde veya sonrasında, Hz. ıbrahim misali, Allah'ın nazargâhı olan kendi gönül/kalp evini yeniden inşa ederken hangi iskeleleri kullanacağını, ayağının hangi sağlam temellere basması gerektiğini düşünmelidir. Hz. ıbrahim için insanları hacca davet ederken böyle bir taşın üzerine çıkması yeterli olmuştu. Acaba hacı, insanları Allah'a davet ederken hangi seviyeye çıkmalı, nasıl bir dayanak veya basamak kullanmalıdır? Bu iskele veya basamak, ilim mi, ahlâk mı, mal mı, samimiyet mi, gayret mi, emanet mi, ehliyet mi olmalı? Yoksa hepsi mi? Allah nezdindeki mevkiin yükselmesinde, iman evinin yeniden inşa edilmesinde kullanmak zorunda olduğu iskeleler ve insanları hayra ve Hakk'a çağıracağı minberleri neler olmalı? Bunu düşünmelidir.